Polecamy



Newsletter

Klub Wtorkowy - strona archiwalna

Kino Odkrywców Historii

SPOTKANIA ↩

O książkach: Od Naroczy do Niemna. Relacje partyzantów "Kmicica", "Łupaszki", "Ronina" Armii Krajowej na Wileńszczyźnie. Marzec 1943 – kwiecień 1944.
Zbrodnia Ponarska 1941-1944

Gośćmi Klubu byli prof. Leszek Bednarczuk (językoznawca, badacz polszczyzny kresowej, profesor UP w Krakowie, członek PAU), dr hab. Monika Tomkiewicz (pracownik naukowy IPN w Warszawie, członek Stowarzyszenia Polaków Naukowców Litwy i Rady Muzeum Stutthof w Sztutowie), kpt. ż.w. Józef Szyłejko (pasjonat historii, działacz Solidarności, od 1998 r. Prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Toruniu).

- - - - - - - - - - -- 

Leszek Bednarczuk - ur. 30.5.1935 w Wilnie. Dzieciństwo spędził w Kobylniku nad jeziorem Narocz, gdzie w 1942 roku poznał Antoniego Burzyńskiego ps. "Kmicic". Po wojnie mieszkał w Nowym Sączu,
a od 1953 roku w Krakowie. Profesor Uniwersytetu Pedagogicznego, członek PAU, językoznawca i badacz polszczyzny kresowej. Członek Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Krakowie. Autor ok. 200 publikacji naukowych, m. in. Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego. W latach 1982-2000 nagrał i rozpisał kilkadziesiąt wspomnień partyzantów: "Kmicica", Zygmunta Szendzielarza - ps. "Łupaszko" i Longina Wojciechowskiego - ps. "Ronin". Na tej podstawie opracował kalendarium, przebieg działań, biogramy dowódców oraz wykaz partyzantów wszystkich trzech brygad i organizacji terenowej. Taśmy z nagraniami zostały przekazane do Muzeum Armii Krajowej w Krakowie.

Monika Tomkiewicz - doktor habilitowany nauk humanistycznych, stypendystka Johannes Gutenberg Universitat Mainz. Zatrudniona w Biurze Badan Historycznych IPN w Warszawie. W latach 2000-2018 historyk-archiwista w Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku. Specjalizuje się w dziejach najnowszych, szczególnie w historii okupacyjnej byłego województwa wileńskiego i Pomorza. Autorka kilku książek, w tym również tych dotyczących Wileńszczyzny: Zbrodnia w Ponarach 1941-1944, Warszawa 2008 (obecnie przygotowane jest wydanie drugie poprawione i uzupełnione) oraz Więzienie na Łukiszkach w Wilnie 1939-1953, Warszawa 2018. Jest też autorką licznych artykułów publikowanych w prasie naukowej w Polsce, Niemczech, na Litwie i w Stanach Zjednoczonych. Jest członkiem Stowarzyszenia Polaków Naukowców Litwy i Rady Muzeum Stutthof w Sztutowie oraz członkiem Oddziału Pomorskiego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej.

Józef Szyłejko, urodzony w 1949 roku w Kętrzynie na Mazurach, gdzie w 1946 roku jego rodzice: Janina i Witold Szyłejko przybyli w ramach t.z. repatriacji z Powiatu Święciańskiego na Wileńszczyźnie. Absolwent LO w Kętrzynie i Uczelni Morskiej w Gdyni. Kapitan Żeglugi Wielkiej i Inżynier Nawigator. Pasjonat historii. Działacz Solidarności. Od 1998 roku Prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej z siedzibą w Toruniu. Towarzystwo powstało 17 listopada 1988 roku w Toruniu, założone w większości przez profesorów i pracowników naukowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, który został założony w 1945 roku przez profesorów i pracowników naukowych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Współzałożycielem i Prezesem Honorowym Towarzystwa była Prof. dr hab. Wilhelmina Iwanowska - Docent USB. Pierwszym Prezesem Towarzystwa został Prof. dr hab. Sławomir Kalembka - Rektor UMK. W pierwszym roku powstania Towarzystwo liczyło ponad 25 tys. członków i ponad 20 oddziałów. Pierwszym Prezesem Oddziału w Krakowie był Prof. dr hab. Michał Odlanicki-Poczobutt, a aktualnie Prezesem Oddziału jest Prof. dr hab. Wojciech Narębski. W 2019 roku Towarzystwo wydało reprint "Wyprawy Wileńskiej" Juliusza Kaden–Bandrowskiego i było współwydawcą książki "Polskie Wilno 1919-1939" Mariana Kałuskiego. Józef Szyłejko za swoją społeczną działalność został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem "Pro Patria". Honorową Odznaką "Zasłużony dla Kultury Polskiej", Złotym Medalem Związku Polaków na Litwie, Złotym Krzyżem 80-lecia powstania AK, Złotym Krzyżem Związku Piłsudczyków RP.

Relacja filmowa:

Galeria